Projekty

Profil szkoły Historia Patron szkoły Historia szkolnictwa we Frydku i Gilowicach

O szkole

Historia szkolnictwa we Frydku i Gilowicach

 

 

 

 

 

Frydek i Gilowice  należące do naszego obwodu szkolnego są niedużymi sołectwami  wchodzącymi w skład gminy Miedźna w powiecie pszczyńskim. Początki  Miedźnej można datować na przełom  XIII i XIV wieku (pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1326 roku).

Frydek i Gilowice są jednak młodsze. Pojedyncza wzmianka o Gilowicach pojawiła się już w1444 roku w dokumencie księżnej pszczyńskiej, ale później nazwa ta nie jest wymieniana w żadnym innym źródle. Urbarz pszczyński z 1640 roku wymienia wreszcie mieszkańców Frydka (Siegfriedsdorf) i Gilowic(Gilowitz), dopisując ich jednak administracyjnie do Miedźnej i Woli. Nie były to wtedy jeszcze samodzielne miejscowości lecz niewielkie przysiółki. Dopiero w 2 poł. XVIII w. uzyskały one status samodzielnych gmin wraz z nową osadą o nazwie Erdmannsbruch (Erdmanowice), przylegającą do Frydka od północy. Erdmannsbruch został pod koniec XIX w. wchłonięty przez Frydek.

Historia szkolnictwa elementarnego we Frydku i Gilowicach także nie jest długa. Początkowo jedyna szkoła istniała przy parafii w Miedźnej. Uczęszczano do niej dobrowolnie. Obowiązek szkolny wprowadził dopiero w 1765 r. król Prus Fryderyk Wielki, a od XIX w. zaczęto wymierzać kary pieniężne rodzicom, którzy nie posyłali swych dzieci do szkoły. Wtedy też ustaliły się pierwsze „obwody szkolne”.

Początkowo był tylko jeden – w Miedźnej. W połowie XIX w. mieszkańcy Gilowic posyłali dzieci do szkoły w Woli, z Frydku do Miedźnej, a z Erdmanowic (Erdmannsbruch) – do Międzyrzecza (!).

W 1881 r. we Frydku powstał budynek szkolny, w którym od 1882 r. prowadzono zajęcia lekcyjne dla ok. 150 uczniów, w trzech klasach. Do obwodu należały dzieci z Frydku, Gilowic i Erdmanowic. Do szkoły uczęszczali też pojedynczy uczniowie z Miedźnej. Granice tego obwodu nie uległy zmianie po czasy współczesne.

Tradycje szkolnictwa we Frydku i Gilowicach mają więc zaledwie 125 lat.

Według kroniki szkolnej historię szkoły można podzielić umownie na lata :

- od 1882 roku do 1922 roku-szkoła niemiecka,

- od 1922 roku do 1939 roku- szkoła polska po objęciu Górnego Śląska przez Polskę,

- od  1939- lata okupacji niemieckiej,

- od 1945 roku do nadal – okres powojenny po czasy współczesne,

W 1968 roku została oddana do użytku nowa szkoła,  której nadano imię  Juliana Marchlewskiego. W styczniu 1993 roku rada pedagogiczna podjęła uchwałę zniesienia tego imienia i aż  do 2001 roku szkoła funkcjonowała bez imienia. W roku szkolnym 2000/2001 Rada Pedagogiczna, rodzice oraz uczniowie podjęli starania o nadanie szkole imienia. Procedura trwała prawie rok i 30 stycznia 2001 roku Rada Gminy podjęła uchwałę w sprawie zatwierdzenia kandydatury Stanisława Hadyny na patrona Szkoły Podstawowej we Frydku postanowiła przyjąć wniosek Rady Rodziców, Rady Pedagogicznej i Samorządu Uczniowskiego  Szkoły Podstawowej we Frydku typujących Stanisława Hadynę na patrona szkoły. Ceremonia nadania imienia i sztandaru  odbyła się 12 czerwca 2001 roku. Wtedy to po raz pierwszy w progach naszej placówki zaśpiewał i zatańczył Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk”. Zaszczycili nas swoją obecnością przedstawiciele rodziny, w osobie córki profesora Aiszy Hadynowej.

Patron staje się symbolem szkoły i on zaczyna wyróżniać ją spośród innych placówek.  Ten Patron  nie został przywieziony w teczce, nie był wynikiem nacisku władz. Zrodził się z potrzeby serca, przywiązania do tradycji.  

W szkole działa prowadzony przez Panią Jadwigę Granatyr i Pana Zygmunta Pyrka Zespół Pieśni i Tańca „Frydkowianie”, który rozbudził w dzieciach przywiązanie do rodzinnych ziemi, kultywuje śląskie tradycje, popularyzuje tańce i pieśni ziemi pszczyńskiej. Pracę zespołu wspierała również Pani Bogusława Danek.

Postawa życiowa, twórczość artystyczna, umiłowanie i pielęgnowanie tradycji przez profesora Stanisława Hadynę jest dla naszej szkoły wskazówką do dalszych działań. Trudno o bardziej odpowiedniego patrona, bo przecież on odkrył, że „ta śląska dusza to dusza muzyczna”. Patrząc po latach na początki funkcjonowania szkoły we Frydku, widać jak ważne wskazanie zawarte jest w tych słowach dla nas – nauczycieli, którzy ciągle chcemy wydobyć z naszych uczniów to, co najlepsze.